W piłce liczą się przede wszystkim bramki, zwycięstwa i trofea. To oczywiste. Ale są też tacy, którzy patrzą na futbol z nieco innej perspektywy – ciekawostkowej oraz statystycznej. I nie chodzi o liczbę podań, posiadanie piłki, strzały celne, niecelne itd., lecz o bardziej ogólne dane. Dla tych „pozytywnie zakręconych” osób mamy niespodziankę. Zebraliśmy kilkadziesiąt takich ciekawostek dotyczących biało-czerwonych. Dla tych, którzy chcą poszerzyć wiedzę o najważniejszej polskiej drużynie, będzie to doskonała lekcja historii. Ale przeprowadzona raczej w sprinterskim niż maratońskim tempie, czyli krótko, szybko i na temat. Zapraszamy w bloki startowe!
Ten akapit można byłoby zacząć niczym bajkę, od słów – dawno, dawno temu... Premierowy mecz naszej drużyny narodowej odbył 18 grudnia 1921 roku. Reprezentacja Polski przegrała w towarzyskim spotkaniu z Węgrami (0:1) na nieistniejącym już Hungária körúti stadion w Budapeszcie.
Rewanż z Madziarami został rozegrany niecałe 5 miesięcy później. Areną towarzyskiego meczu był stadion Cracovii. Dzień 14 maja 1922 roku nie okazał się szczęśliwy. Polacy kolejny przegrali z Węgrami, tym razem 0:3.
W tym przypadku sprawdziło się powiedzenie: do trzech razy sztuka. Po dwóch porażkach z Węgrami biało-czerwoni wygrali 28 maja 1922 roku w Sztokholmie ze Szwecją (2:1). Historycznego, premierowego gola strzelił Józef Klotz.
Starcie pod polską bramką. Piłkę wybija Mieczysław Wiśniewski, a jego interwencji przyglądają się (od lewej): Rune Bergström, Stefan Fryc i Per Kaufeldt. W głębi widać trybunę główną Stadionu Olimpijskiego w Sztokholmie z lożą królewską.
29 czerwca 1924 roku w towarzyskiej potyczce z Turcją (2:0) na stadionie w Łodzi gole strzelili Mieczysław Balcer i Henryk Reyman.
Debiutanckiego startu Polacy nie mogli miło wspominać. 26 maja 1924 roku w Paryżu nasz zespół doznał klęski w konfrontacji z Węgrami (0:5) i zakończył udział w turnieju.
W sumie nasza reprezentacja wzięła udział w 7 igrzyskach olimpijskich i przywiozła z nich 3 medale – złoty i dwa srebrne. Najcenniejszy kruszec wywalczyła w 1972 roku w Monachium, po finałowym zwycięstwie nad Węgrami (2:1). Do tego dołożyła dwa srebrne krążki: z igrzysk w Montrealu (1976) i Barcelonie (1992).
Bilans Polaków na igrzyskach: 28 meczów, 17 zwycięstw, 3 remisy, 8 porażek, bramki 69:39.
Gole na igrzyskach (69): 10 - Kazimierz Deyna, 7 - Andrzej Juskowiak, 6 - Robert Gadocha, Andrzej Szarmach, 5 - Ernest Pohl, Gerard Wodarz, 4 - Hubert Gad, Wojciech Kowalczyk, 3 - Grzegorz Lato, 2 - Jerzy Gorgoń, Włodzimierz Lubański, Ryszard Staniek, 1 - Zygmunt Gadecki, Stanisław Hachorek, Marcin Jałocha, Kazimierz Kmiecik, Marek Koźmiński, Jerzy Krasówka, Grzegorz Mielcarski, Teodor Peterek, Ryszard Piec, Zygfryd Szołtysik, Antoni Szymanowski, Kazimierz Trampisz i samobójcza (Shaun Murphy z Australii).
Reprezentacja Polski wzięła udział w 9 mundialach. Po raz pierwszy w 1938 roku. I zagrała tylko jedno spotkanie. Ale za to jakie! Biało-czerwoni mimo porażki po dogrywce z Brazylią (5:6) pozostawili po sobie bardzo dobre wrażenie, a Ernest Wilimowski strzelił 4 gole.
Na kolejny mundialowy występ Polska czekała do 1974 roku i reprezentacja prowadzona przez Kazimierza Górskiego wróciła z niego z medalem za trzecie miejsce. Sukces ten powtórzyła w 1982 roku. Kolejne turnieje (1978, 1986, 2002, 2006, 2018) nie były już tak udane. Na mundialu w Argentynie (1978) biało-czerwoni zajęli 5-6. miejsce. W Meksyku (1986) kadra Antoniego Piechniczka odpadła w 1/8 finału. W pierwszych trzech mistrzostwach świata w XXI wieku nasza drużyna nie wyszła z grupy. Fatalna seria została przerwana dopiero podczas mundialu w Katarze (2022), w którym biało-czerwoni, po raz pierwszy od 36 lat awansowali do fazy pucharowej.
Bilans Polaków w MŚ: 38 spotkań, 17 zwycięstw, 6 remisów i 15 porażek, bramki 49:50.
Gole na mundialach (49): 10 - Grzegorz Lato, 7 - Andrzej Szarmach, 6 - Zbigniew Boniek, 4 - Kazimierz Deyna, Ernest Wilimowski, 2 - Bartosz Bosacki, Robert Lewandowski, Włodzimierz Smolarek, `1 - Jan Bednarek, Andrzej Buncol, Włodzimierz Ciołek, Jerzy Gorgoń, Grzegorz Krychowiak, Paweł Kryszałowicz, Janusz Kupcewicz, Stefan Majewski, Emmanuel Olisadebe, Fryderyk Scherfke, Piotr Zieliński, Marcin Żewłakow.
Aż trudno uwierzyć, że przez wiele lat biało-czerwonym nie udało się awansować na mistrzostwa Europy. I to nawet wtedy, gdy regularnie grali na mundialach. Pojechali dopiero na Euro 2008, a dokonała tego drużyna prowadzona przez Leo Beenhakkera.
Na mistrzostwach Europy Polska grała 5-krotnie: w 2008, 2012 (była współgospodarzem), 2016, 2021 (Euro 2020 przeniesione o rok z powodu pandemii koronawirusa) i 2024 roku. Najlepszy wynik biało-czerwoni osiągnęli za selekcjonerskiej kadencji Adama Nawałki, gdy we francuskim Euro 2016 odpadli dopiero w ćwierćfinale, po rzutach karnych z Portugalią, która później zdobyła mistrzostwo Starego Kontynentu.
Bilans Polaków na Euro: 17 meczów, 2 zwycięstwa, 8 remisów, 7 porażek, bramki 14:21.
Gole na Euro (14): 6 - Robert Lewandowski, 3 - Jakub Błaszczykowski, 1 - Adam Buksa, Karol Linetty, Arkadiusz Milik, Krzysztof Piątek, Roger Guerreiro.
Oficjalne mecze reprezentacji Polski: 897 spotkań (390 zwycięstw - 220 remisów - 287 porażek, gole: 1530 - 1209, stan na grudzień 2024 r.).
Najczęstszy rywale reprezentacji Polski: Rumunia (36 spotkań) i Węgry (34 mecze).
Rywale, z którymi reprezentacja Polski grała tylko raz (kolejność alfabetyczna): Australia (2010), Ghana (1972), Indie (1984), Kuba (1976), Libia (1979), Liechtenstein (2013), Nigeria (2018), Paragwaj (1998), Senegal (2018), Singapur (2010), Tajlandia (2010), Wybrzeże Kości Słoniowej (2010).
Najwyższe zwycięstwo: San Marino (10:0, el. MŚ 2010).
Najwyższa wygrana na mundialu: Haiti (7:0, 1974).
Najwyższa porażka: Dania (0:8, 1948).
Najwyższa porażka w meczu o punkty: Włochy (1:6, el. MŚ 1966) i Belgia (1:6, 2022, Liga Narodów).
Najwyższa porażka w MŚ: Brazylia (0:4, 1986) i Portugalia (0:4, 2002).
Królowie strzelców wielkich turniejów: Kazimierz Deyna (1972, igrzyska olimpijskie - 9 goli), Grzegorz Lato (1974, mistrzostwa świata - 7 goli), Andrzej Szarmach (1976, igrzyska olimpijskie - 6 goli), Andrzej Juskowiak (1992, igrzyska olimpijskie - 7 goli).
Najwięcej spotkań w MŚ: Władysław Żmuda 21 (1974 - 7 meczów, 1978 - 6 meczów, 1982 - 7 meczów, 1986 - 1 mecz).
Najwięcej goli w MŚ: Grzegorz Lato 10 (1974 - 7 goli, 1978 - 2 gole, 1982 - 1 gol).
Najwięcej spotkań w ME: Robert Lewandowski 13 (2012 - 3 mecze, 2016 - 5 meczów, 2020 - 3 mecze, 2024 - 2 mecze).
Najwięcej goli w ME: Robert Lewandowski 6 (2012 - 1 gol, 2016 - 1 gol, 2020 - 3 gole, 2024 - 1 gol).
Najwięcej goli w meczu o punkty: Włodzimierz Lubański: 5 z Luksemburgiem (8:1, el. MŚ 1970).
Czerwona kartka w MŚ: Radosław Sobolewski (2006, z Niemcami).
Czerwone kartki w ME: Wojciech Szczęsny (2012, z Grecją), Grzegorz Krychowiak (2020, ze Słowacją).
Selekcjonerzy reprezentacji w MŚ: Józef Kałuża (1938), Kazimierz Górski (1974), Jacek Gmoch (1978), Antoni Piechniczek (1982, 1986), Jerzy Engel (2002), Paweł Janas (2006), Adam Nawałka (2018), Czesław Michniewicz (2022).
Selekcjonerzy reprezentacji w ME: Leo Beenhakker (2008), Franciszek Smuda (2012), Adam Nawałka (2016), Paulo Sousa (2020), Michał Probierz (2024).
Selekcjonerzy reprezentacji na igrzyskach olimpijskich: Adam Obrubański (1924), Józef Kałuża (1936), Michał Matyas (1952), Jean Prouff (Francja, 1960), Kazimierz Górski (1972, 1976), Janusz Wójcik (1992).
Selekcjonerzy debiutujący w meczach o punkty: Jacek Gmoch (1976), Krzysztof Pawlak (1997), Stefan Majewski (2009), Jerzy Brzęczek (2018), Paulo Sousa (2021), Fernando Santos (2023), Michał Probierz (2023).
Wygrane z panującymi mistrzami świata (na 15 spotkań): Brazylia (1:0, 1974), Argentyna (2:1, 1981), Włochy (1:0, 1985) i Niemcy (2:0, 2014).
Rekordzista pod względem liczby występów: Robert Lewandowski (156 – stan na grudzień 2024 r.).
Rekordzista pod względem liczby strzelonych goli: Robert Lewandowski (84 - stan na grudzień 2024 r.).
Najmłodszy piłkarz w reprezentacji: Włodzimierz Lubański (16 lat i 188 dni, 1963).
Najstarszy piłkarz w reprezentacji: Jerzy Dudek (40 lat i 73 dni, 2013).
Strzelcy jubileuszowych goli w reprezentacji: 1 - Józef Klotz (1922), 100 - Henryk Martyna (1933), 200 - Gerard Cieślik (1947), 300 - Roman Lentner (1960), 400 - Janusz Żmijewski (1967), 500 - Kazimierz Deyna (1972), 600 - Kazimierz Kmiecik (1976), 700 - Stanisław Terlecki (1980), 800 - Włodzimierz Smolarek (1986), 900 - Wojciech Kowalczyk (1992), 1000 - Wojciech Kowalczyk (1999), 1100 - Maciej Żurawski (2004), 1200 - Maciej Żurawski (2008), 1300 - Maciej Rybus (2013), 1400 - Kamil Grosicki (2018), 1500 - Robert Lewandowski (2023).
Piłkarze, którzy debiut w reprezentacji uczcili golem: 74 zawodników (pierwszym był Józef Garbień - 1922, a ostatnim Dominik Marczuk - 2024)
Miasta w Polsce, w których reprezentacja grała najczęściej: Warszawa - 149 meczów, Chorzów - 62 mecze, Wrocław - 29 meczów, Poznań - 28 meczów, Kraków - 21 meczów.