Przyjeżdżając nad Wisłę, nie był postacią anonimową. Choć nie zrobił wielkiej kariery na boisku, od dziesięcioleci nazwisko Beenhakker było dobrze znane w międzynarodowym futbolu. A wszystko za sprawą pracy na ławce trenerskiej, którą rozpoczął już w 1965 roku w wieku zaledwie… 23 lat. Historia potwierdza jednak, że wielcy szkoleniowcy wcale nie musieli być wcześniej wybitnymi piłkarzami, a bogata kariera na boisku, wcale nie gwarantuje osiągnięć trenerskich. Zanim został zaprezentowany jako selekcjoner polskiej kadry i nad Wisłą dowiedzieli się o nim już nie tylko fani futbolu, osiągnął wiele znaczących sukcesów klubowych i reprezentacyjnych. Dość powiedzieć, że prowadził wcześniej reprezentacje Holandii, Arabii Saudyjskiej i Trynidadu i Tobago, a triumfy święcił m.in. z Realem Madryt, Ajaksem Amsterdam i Feyenoordem Rotterdam. To wszystko sprawiło, że właśnie jemu władze PZPN postanowiły powierzyć misję „awans na Euro 2008”. Misję, którą Holender doprowadził do szczęśliwego zakończenia.

TRUDNE POCZĄTKI

Decydując się na zatrudnienie szkoleniowca z zagranicy Michał Listkiewicz wiedział, że sporo ryzykuje. Przede wszystkim dlatego, że ewentualne niepowodzenie, w połączeniu z wysokim uposażeniem doświadczonego trenera światowej renomy, oznaczałoby wizerunkową katastrofę. Dlatego wybór Beenhakkera na następcę Pawła Janasa od samego początku związany był z olbrzymią presją wyniku. Prezes PZPN miał tego świadomość, ale uznał, że tylko trener „z zewnątrz”, ze świeżym spojrzeniem i nie obarczony doświadczeniami zdobytymi nad Wisłą, może dać polskiej reprezentacji impuls, który poprowadzi ją do wyczekiwanego od dziesięcioleci awansu na Euro.

Na dobre wyniki trzeba było jednak trochę poczekać. Jak sam podkreślał, nie był cudotwórcą, a budowanie drużyny musiało potrwać. Oczywiście w dużej mierze korzystał z zawodników ogranych już w reprezentacji pod wodzą poprzednich selekcjonerów. Ale nie bał się sięgać po ligowców, dla których wcześniej gra w koszulce z orłem na piersi była tylko marzeniem. To on „odkrył” dla kadry Michała Pazdana i Tomasza Zahorskiego z Górnika Zabrze, Łukasza Gargułę z GKS-u Bełchatów, czy w końcu Roberta Lewandowskiego z Lecha Poznań. Oczywiście nie każdy powołany przez Holendra debiutant, zrobił potem w biało-czerwonych barwach zawrotną karierę, ale z miesiąca na miesiąc drużyna pod wodzą Beenhakkera zaczęła nabierać coraz to bardziej konkretnych kształtów.

INTERNATIONAL LEVEL

Kolejne hasło – klucz kadencji Leo Beenhakkera. Właśnie do międzynarodowego poziomu mieli zmierzać biało-czerwoni pod wodzą holenderskiego selekcjonera. Naszym kadrowiczom próbował zaszczepić te cechy, z którymi wcześniej obcował na co dzień, nie tylko w ojczyźnie, ale też w Hiszpanii. Jak sam podkreślał, polskim piłkarzom nie brakowało talentu, ale były obszary nad którymi można było i należało pracować. To co przede wszystkim doskwierało trenerowi, to nieustająca presja wyniku i często niezrozumiała dla niego niecierpliwość. I nie chodziło mu tylko o dziennikarzy, czy kibiców, ale przede wszystkim działaczy.

Tej cierpliwości do Beenhakkera jego przełożonym starczyło na ponad trzy lata. O swoją posadę trener mógł być spokojny, kiedy za sterami krajowej federacji stał Michał Listkiewicz. To on postawił na doświadczonego Holendra i był konsekwentny. Szczególnie w początkowym okresie jego pracy nad Wisłą. A nie należał on do tych wymarzonych. Zaczęło się od towarzyskiej porażki z Danią 0:2, po której od razu przyszła walka o eliminacyjne punkty. A przecież awans na mistrzostwa Europy był celem postawionym przed selekcjonerem. Starania o bilety do Austrii i Szwajcarii biało-czerwoni rozpoczęli od porażki z Finlandią 1:3 w Bydgoszczy i remisu 1:1 w Warszawie z Serbią. Atmosfera wokół drużyny narodowej stawała się coraz bardziej napięta.

Humorów kibiców nie poprawiło nawet zwycięstwo w wyjazdowym meczu nad Kazachstanem 1:0. Po eliminacyjnym falstarcie projekt „zagraniczny selekcjoner” spotykał się z coraz głośniejszą krytyką. I pewnie doprowadziłby ostatecznie do dymisji Beenhakkera, gdyby nie to, co zaczęło się 11 października 2006 roku.

MECZ LEGENDA I POCZĄTEK SERII

Jeśli każda drużyna w końcu musi mieć swój „wielki mecz” to taki reprezentacja Polski pod wodzą Leo Beenhakkera miała właśnie w ten październikowy wieczór na Stadionie Śląskim w Chorzowie. Świątynia polskiego futbolu po raz kolejny była areną historycznego wydarzenia i to w momencie, w którym niewielu się tego spodziewało. Do Polski przyjechała bowiem naszpikowana gwiazdami reprezentacja Portugalii. Takich piłkarzy jak Deco, Cristiano Ronaldo czy Ricardo Carvalho nikomu przecież nie trzeba było przedstawiać. A jednak to zespół Holendra wyszedł z tej konfrontacji zwycięsko. Dwa gole w wygranym 2:1 spotkaniu strzelił Euzebiusz Smolarek.

Ten mecz zmienił wszystko. Nie tylko wreszcie wprawił w zadowolenie kibiców, ale też wlał nadzieję w serca piłkarzy, że walka jak równy z równym i wygrywanie z teoretycznie silniejszymi rywalami jest możliwa. W kolejnych eliminacyjnych meczach Polacy kroczyli od zwycięstwa do zwycięstwa. Nie licząc niespodziewanego potknięcia w Armenii (0:1), w każdym spotkaniu zdobywali punkty. Drugi raz nie dali się pokonać faworyzowanym Portugalczykom (w Lizbonie zremisowali 2:2) i w końcu po pokonaniu w Chorzowie Belgii 2:0 mogli rozpocząć świętowanie historycznego awansu do mistrzostw Europy.

AUSTRIACKIE ROZCZAROWANIE

Po wywalczeniu przepustek na Euro optymizm wśród polskich kibiców był duży. Nie zachwiało go nawet losowanie, które już w pierwszym meczu turnieju na drodze biało-czerwonych postawiło reprezentację Niemiec. I choć z naszymi zachodnimi sąsiadami „zgodnie z tradycją” przegraliśmy (tym razem 0:2), przed starciem z gospodarzami wszyscy spodziewali się trzech punktów. Długo wydawało się, że tak właśnie będzie, gdyby nie rzut karny podyktowany przez Howarda Webba w samej końcówce. Austriacy po remisie 1:1 uratowali punkt, a angielski arbiter w Polsce stał się wrogiem publicznym numer 1. 

Przed meczem z Chorwacją Polakom pozostały już tylko matematyczne szanse na awans, które po porażce 0:1 zostały i tak ostatecznie zaprzepaszczone. Tym samym kolejny wielki turniej w XXI wieku (po mundialach w 2002 i 2006 roku) biało-czerwoni zakończyli na fazie grupowej, a pytania o przyszłość selekcjonera znów wróciły na czołówki gazet.

LEO, WHY?

Pytanie, na które holenderski szkoleniowiec odpowiadał w telewizyjnej reklamie jednego z banków jeszcze przed Euro, po nieudanym turnieju nabrało zupełnie nowego znaczenia. Beenhakker mimo, że nie do końca potrafił wytłumaczyć przyczyny niepowodzenia w Austrii, zachował stanowisko i rozpoczął walkę o awans do mistrzostw świata w Republice Południowej Afryki w 2010 roku. W eliminacjach polska drużyna grała jednak „w kratkę”, co wyraźnie wskazywało na to, że dni selekcjonera były policzone. Po dotkliwej porażce ze Słowenią w Mariborze (0:3), choć biało-czerwoni wciąż mieli teoretyczne szanse na awans, prezes PZPN Grzegorz Lato postanowił podziękować za pracę Beenhakkerowi. Problem w tym, że wcześniej od Holendra, dowiedzieli się o tym dziennikarze.

Z wypowiedzianych „na gorąco” po meczu słów prezes Lato się nie wycofał, co świadczyło o tym, że była to decyzja przemyślana, a nie podjęta pod wpływem emocji po wysokiej porażce. Tym samym zakończyła się ponad trzyletnia przygoda Leo Beenhakkera z reprezentacją Polski. W tym czasie nasza drużyna rozegrała 47 meczów, z których 22 wygrała, 13 zremisowała i 12 przegrała. I to co najważniejsze osiągnęła to, czego wcześniej nigdy jej się nie udało – zagrała w finałach mistrzostw Europy. Po pożegnaniu z Polską Holender kontynuował pracę, ale częściej występował już nie w roli trenera, a dyrektora technicznego i sportowego. W 2015 ostatecznie ogłosił pożegnanie z futbolem i przejście na emeryturę. 2 sierpnia 2023 roku przypada 81. rocznica urodzin utytułowanego szkoleniowca.