Jego mama Adelajda i ojciec Teodor spotkali się tuż po wojnie w chorzowskim AKS-ie. Ona zapisała się tam do drużyny piłkarek ręcznych, on wrócił właśnie na stare śmieci. Zawodnikiem jednego z najstarszych klubów na Śląsku został już podczas okupacji, ale wówczas Koniczynki występowały pod nazwą Germania Königshütte. Grał tam przez niespełna trzy lata, bo dostał ultimatum: albo będzie kopał piłkę, albo pojedzie na front. Ostatecznie jednak nie uniknął wcielenia do wojska. Pod koniec 1944 roku trafił do Wehrmachtu, a kilka tygodni później… do radzieckiej niewoli. Został osadzony w obozie jenieckim w Brandenburgu, gdzie doszło do niezwykłego spotkania. Pewnego dnia na placu podszedł do niego młody chłopak i zapytał:

– To pan jest ten Teo z AKS-u?

Wieczorek od razu go poznał. To był ten sam młokos, który parę razy założył mu siatkę, gdy grał przeciw Bismarckhütter SV, czyli Ruchowi Chorzów. Jak on się nazywał?

– Gerard? – przypominał sobie wreszcie. – Ty tutaj?

Tak, to był Gerard Cieślik. Miał wtedy niespełna 18 lat, a w kieszeni nakaz wywózki do łagru – za próbę ucieczki. Teo wiedział, czym to pachnie: podczas wojny pracował w kopalni z rosyjskimi jeńcami i słyszał, jak kończą więźniowie Gułagu. Dzięki temu, że miał poważanie u obozowych władz i znał język, mógł się wstawić za młodszym kolegą. Nakaz cofnięto. I tak piłkarz AKS-u uratował życie przyszłej gwieździe Ruchu i reprezentacji Polski. Cieślik do końca swych dni był mu za to wdzięczny.

U BABCI W MICHAŁKOWICACH

Henryk przyszedł na świat cztery lata po tych wydarzeniach. Był rok 1949 – o tyle w dziejach Wieczorków niezwykły, że jego mama jeszcze przed zajściem w ciążę dostała zaproszenie na zgrupowanie kadry narodowej szczypiornistek, a tata jesienią – półtora miesiąca przed narodzinami syna – zadebiutował w piłkarskiej reprezentacji Polski. Wysłuchał hymnu, stojąc u boku swojego przyjaciela z obozu Gerarda Cieślika.

Dziesięć lat później Teodor zawiesił buty na kołku i poświęcił się pracy szkoleniowej. Co ciekawe, wtedy nawet nie przyszło mu do głowy, że Heniek pójdzie w jego ślady. Wieczorek junior biegał wprawdzie za piłką, ale nie robił tego na treningach pod czujnym okiem ojca. Trochę się bał, że tata na siłę będzie chciał zrobić z niego sportowca. Wolał spotkać się z kolegami po szkole i poganiać po chorzowskich podwórkach. Tak samo było w wakacje, gdy rodzice oddawali go pod opiekę dziadkom.

Zanim to jednak się stało Wieczorek, już za namową ojca, zapisał się do szkółki piłkarskiej Stadionu Śląskiego. Miał wtedy 13 lat. Tam poznał Jerzego Wyrobka, swojego rówieśnika, z którym potem połączyła go wielka przyjaźń, a także współpraca w czasach, gdy obaj zostali trenerami. Jako nastolatkowie marzyli o tym, żeby zagrać w Ruchu, ale nie zdołali się przebić do składu jednej z wówczas najlepszych drużyn w Polsce. W 1968 roku Heniek przeniósł się więc do Rybnika. W barwach ROW-u zadebiutował w ekstraklasie, a potem w ciągu czterech sezonów przeżył ze swoim nowym klubem dwa razy gorycz degradacji i dwa razy… radość z powodu powrotu do ekstraklasy.

OJCIEC TRENER, SYN ZAWODNIK

Jako zawodnik ROW-u dostał pierwsze powołanie do reprezentacji – na razie jeszcze tej młodzieżowej. W meczu przeciwko Czechosłowacji (1:1) na boisko wybiegło kilka późniejszych gwiazd drużyny Kazimierza Górskiego: Grzegorz Lato, Jan Tomaszewski, Antoni Szymanowski i Adam Musiał, a także jego dobry znajomy z Michałkowic Alojzy Deja. Na ławce siedział Jerzy Wyrobek.

Na powołanie do kadry seniorów czekał jednak jeszcze dwa lata. Trener Tysiąclecia postanowił go sprawdzić najpierw w sparingu z MSV Duisburg (1:0), a potem w towarzyskich spotkaniach z Jugosławią (2:2) i Irlandią (2:0). W dwóch ostatnich tworzył parę stoperów z Mirosławem Bulzackim. Obrońca ŁKS-u przeszedł test pozytywnie i potem był jednym z bohaterów występu na Wembley. Wieczorek nie miał tyle szczęścia. W kluczowych starciach eliminacji mistrzostw świata 1974 na jego pozycji grał Jerzy Gorgoń. Mimo to pojechał na mundial do RFN. Górski zabrał go ze sobą… na wszelki wypadek, co tak wspominał w jednej ze swoich książek.

Z turnieju Wieczorek wrócił z medalem, choć wszystkie spotkania obejrzał z perspektywy ławki rezerwowych lub z trybun. Był już wówczas piłkarzem Górnika, do którego przeszedł zimą 1973 roku. W tym samym czasie w Zabrzu pojawił się… jego tata, któremu powierzono funkcję trenera. Wbrew pozorom to nie była transakcja wiązana – piłkarz otrzymał propozycję zmiany barw klubowych kilka tygodni wcześniej. Mimo to koledzy z drużyny z początku odnosili się do niego nieufnie. „Ojciec trener, syn zawodnik... Sądzili, że mogę być kimś w rodzaju »ucha«. Szybko zorientowali się jednak, że relacja ojciec – syn nie ma nic wspólnego z relacją trener – zawodnik. Co w szatni to w szatni, a co w domu to w domu” – tłumaczył po latach.

OBROŃCA OFENSYWNY

W Zabrzu grał przez siedem lat, ale nie sięgnął w tym czasie ani po mistrzostwo, ani po Puchar Polski. Miał pecha, bo choć w klubie wciąż roiło się od gwiazd (Lubański, Szołtysik, Banaś, Szarmach, Gorgoń), drużyna przeżywała wyraźny regres formy, zakończony zresztą spadkiem z ekstraklasy w sezonie 1977/78. Więcej szczęścia miał w reprezentacji, z którą pojechał na igrzyska do Montrealu. Znów wyruszył na nie w roli rezerwowego, ale – jak dwa lata wcześniej przewidział trener Górski – w pewnej chwili okazał się przydatny, bo przed finałem kontuzji doznał Jerzy Gorgoń. Wieczorek wyszedł w pierwszym składzie na mecz z NRD (1:3) i ten jeden jedyny występ na imprezie rangi mistrzowskiej przyniósł mu olimpijski medal.

Za kadencji Jacka Gmocha stoper Górnika tylko cztery razy przywdział koszulkę z orłem na piersi, trzykrotnie w meczach towarzyskich, raz w zwycięskim spotkaniu eliminacji mundialu 1978 z Danią (2:1). Na turniej do Argentyny nie pojechał. Więcej szans dał mu Ryszard Kulesza, który dostrzegł u środkowego obrońcy talent do gry ofensywnej i zaczął go ustawiać w drugiej linii. Dało to niezłe rezultaty, bo Wieczorek już w pierwszym występie u nowego selekcjonera strzelił gola Libijczykom (5:0). W kolejnym – towarzyskim starciu z Rumunią (3:0) – był o włos od zdobycia drugiej bramki. Po jego uderzeniu głową piłka trafiła w poprzeczkę, a do siatki wbił ją Grzegorz Lato.

Co nie udało się w Warszawie, powiodło się w jego rodzinnym Chorzowie. W meczu eliminacji Euro 1980 z NRD piłkarz z Zabrza zmienił w 74. minucie Adama Nawałkę i chwilę potem pięknym strzałem głową uratował remis 1:1.

To był jego przedostatni występ w kadrze narodowej. Dwa tygodnie później zagrał jeszcze przeciw Islandii (2:0) i na tym jego reprezentacyjna przygoda się skończyła. Co może dziwić, bo w wysokiej formie był jeszcze przez trzy lata. A furorę robił już nie na polskich, tylko… francuskich boiskach.

SPORT I POLITYKA

W 1980 roku zagiął na niego parol Guy Roux. Legendarny trener AJ Auxerre najpierw sprowadził do klubu właśnie Wieczorka, a kilka miesięcy później Andrzeja Szarmacha. W drużynie był jeszcze trzeci Polak, były piłkarz opolskiej Odry Józef Klose, ojciec słynnego potem Miroslava, mistrza świata z reprezentacją Niemiec. Syn Henryka, Tomasz, chodził z nim do jednego przedszkola.

W lidze francuskiej Wieczorek rozegrał 61 meczów, zbierając bardzo dobre recenzje. Jego pozycja w drużynie była mocna – przez pewien czas pełnił nawet rolę jej kapitana. Potem jednak przyplątały się problemy z kolanem i piłkarz z Chorzowa musiał obniżyć sobie poprzeczkę. Przeniósł się do prowincjonalnego US Melun. Tam kopał piłkę do 36. roku życia, a następnie zajął się trenowaniem grup młodzieżowych. Mógł zostać we Francji albo przeprowadzić się do RFN, gdzie wyemigrowali jego rodzice, ale w 1987 roku – dwa lata przed upadkiem PRL-u – nieoczekiwanie wrócił do Polski. Wszystko przez Jerzego Wyrobka. Jego przyjaciel został właśnie szkoleniowcem Ruchu i zaproponował mu pracę w roli swojego asystenta.

Duet WuWu okazał się strzałem w dziesiątkę. Wystarczyły dwa lata, a Niebiescy – nie mający wówczas poza Krzysztofem Warzychą w składzie wielkich gwiazd – sięgnęli po mistrzostwo Polski. Sukces sprawił, że Wieczorek dostał propozycję samodzielnego poprowadzenia ekipy z ekstraklasy. Przeniósł się do Poznania, gdzie został trenerem Olimpii. Tam jednak nie dotrwał do końca sezonu. Niewiele lepiej mu poszło w Bytomiu, gdzie objął drugoligowe Szombierki. Najpierw wywalczył z nimi awans, ale po roku wrócił na zaplecze najwyższej klasy rozgrywkowej. Zawód szkoleniowca porzucił ostatecznie, gdy miał zaledwie 46 lat. I wtedy poszedł w… politykę. Nie tę wielką jednak, tylko taką bardziej dla ludzi, samorządową.

Jak na boisku, tak w samorządzie był aktywny. Udało mu się przekonać radnych, by w Chorzowie zmodernizować wszystkie boiska szkolne. Z jego inicjatywy wybudowano cztery sale gimnastyczne, krytą pływalnię i kompleks sportowy „Hajduki” w dzielnicy Batory. Jako radny działał przez blisko dwie dekady. Odpuścił sobie, gdy zaczął powoli zbliżać się do siedemdziesiątki. Teraz cieszy się spokojnym życiem emeryta, choć wciąż udziela się społecznie – w radzie osiedla.

Jaką radę dałby pan radny młodym adeptom futbolu i kibicom? „Bądźcie dla siebie dobrzy. I nie budujcie murów. Jestem z Chorzowa, a grałem w Górniku, co wielu ludziom z mojego miasta długo się nie podobało. Aż do chwili, gdy zdobyłem jako drugi trener mistrzostwo dla Ruchu. Nie jest ważne kto skąd jest. Ważne, jakim jest człowiekiem i co robi dla innych” – to proste przesłanie, ale warto wziąć je sobie do serca. Sto lat w zdrowiu, panie Henryku!