Prawdziwa „Citkomania” wybuchła jesienią 1996 roku. Najpierw efektowne występy w Champions League i gol strzelony niemal z połowy boiska mistrzowi Hiszpanii – Atlético Madryt, później trafienie na słynnym Wembley przeciwko Anglikom. Ofensywny zawodnik Widzewa momentalnie stał się gwiazdą polskiego sportu, a zainteresowanie jego pozyskaniem wyrażały europejskie potęgi. I pewnie niedługo później zobaczylibyśmy go w koszulce Interu Mediolan, AC Milan, Arsenalu Londyn, Bayeru Leverkusen czy Blackburn Rovers, gdyby nie fatalna kontuzja, której doznał w maju 1997 roku. Zerwane ścięgno Achillesa na ponad rok przerwało jego karierę, a po powrocie już nigdy nie wrócił do dawnej dyspozycji. I choć na boisku jego poczynania mogliśmy obserwować aż do 2007 roku, wszystko co najważniejsze, wydarzyło się przed urazem. Z okazji 50. urodzin Marka Citki przypominamy trafienia, które trwale zapisały się w historii polskiej piłki i które mimo upływu blisko 30 lat, wciąż są z rozrzewnieniem wspominane przez kibiców. Co jednak warte odnotowania i zapewne dla wielu zaskakujące, wszystkie padły… w przegranych spotkaniach.

„TURKU KOŃCZ TEN MECZ...”

O spotkaniu eliminacji Ligi Mistrzów 1996/1997, w którym w Kopenhadze Widzew Łódź zapewnił sobie awans do fazy grupowej kosztem Brøndby napisano i powiedziano już chyba wszystko. Kultowy, niczym sam mecz, stał się również komentarz Tomasza Zimocha, który na antenie Polskiego Radia nawoływał tureckiego sędziego do zakończenia spotkania przy prowadzeniu gospodarzy 3:2. „Zwycięska porażka” mistrzów Polski (awans łodzianom dawały dwa gole strzelone na wyjeździe, przy wygranej 2:1 przy Alei Piłsudskiego) jest wspominana głównie za sprawą niesamowitej końcówki i bramki Pawła Wojtali. Trzeba jednak pamiętać, ekipie Franciszka Smudy, która przegrywała już 0:3, sygnał do odrabiania strat dał wcześniej właśnie Marek Citko.

PREMIEROWY GOL

Pierwsze, historyczne spotkanie w fazie grupowej Ligi Mistrzów, łodzianie rozegrali w Dortmundzie, na stadionie najlepszej ekipy niemieckiej Bundesligi. Jak się okazało Widzewowi przyszło się mierzyć wówczas z późniejszym triumfatorem całych rozgrywek. Choć ostatecznie ulegli 1:2, to w całym spotkaniu zaprezentowali się nad wyraz dobrze, a gospodarze w końcówce musieli nerwowo zerkać na zegarki. A to za sprawą trafienia Marka Citki, który po kilku próbach, w końcu na kilka minut przed końcem, znalazł wreszcie sposób na pokonanie Stefana Klosa. Była to pierwsza bramka czerwono-biało-czerwonych w Champions League.

STRZAŁ, O KTÓRYM MÓWIŁ ŚWIAT

Rzadko zdarza się, żeby po spotkaniu zakończonym wynikiem 1:4, najwięcej uwagi poświęcało się zawodnikowi przegranej drużyny. Tak jednak było w kolejnym spotkaniu grupowym Widzewa, w którym mistrzowie Polski ulegli na własnym stadionie najlepszej ekipie Hiszpanii – Atlético Madryt. 3 punkty wywalczone przez podopiecznych Radomira Anticia, przez większość ekspertów i dziennikarzy były jednak spodziewane. Co innego niecodzienny gol autorstwa 22-letniego napastnika gospodarzy, który piłkę do siatki posłał... blisko z połowy boiska! Ta bramka została później uznana za jedną z najpiękniejszych w całych rozgrywkach. 

ZOSTAĆ GWIAZDĄ

17 października 1973 roku – tę datę zna chyba każdy kibic reprezentacji Polski. To właśnie wtedy po remisie 1:1 na słynnym Wembley, reprezentacja Polski kosztem Anglików zapewniła sobie awans do mistrzostw świata, żeby później turniej w Republice Federalnej Niemiec, zakończyć na najniższym stopniu podium. Gol autorstwa Jana Domarskiego z roku na rok obrastał legendą, tym większą, im dłużej trwała strzelecka niemoc biało-czerwonych w jaskini Trzech Lwów. Niemal po równych 23 latach, tę serię zakończył właśnie Marek Citko, który już w 7. minucie meczu eliminacji MŚ 1998 pokonując Davida Seamana, dał gościom znad Wisły prowadzenie. Stan euforii w Polsce trwał niewiele ponad kwadrans. Ostatecznie po dwóch trafieniach Alana Shearera, Anglicy wygrali 2:1, ale zdobywca bramki dla gości, wracał do kraju niemal jako bohater narodowy. 

W KRAJU KAWY

Po bramce w Londynie w Polsce rozpoczęło się prawdziwe szaleństwo, a w wyniku wybuchu tzw. „Citkomanii” piłkarz Widzewa stał się niemal bohaterem masowej wyobraźni. Dość powiedzieć, w roku Igrzysk Olimpijskich w Atlancie, na których nasi reprezentanci wywalczyli 7 złotych medali, w plebiscycie Telewizji Polskiej to właśnie strzelec gola na Wembley, został „sportowcem roku”. Wszyscy oczekiwali, że utalentowany zawodnik wreszcie przywróci przygasły w ostatnich latach, blask piłkarskiej reprezentacji Polski. Na otwarcie 1997 roku drużyna pod wodzą Antoniego Piechniczka, po zgrupowaniu na Cyprze, wybrała się w daleką podróż do Ameryki Południowej, gdzie w brazylijskiej Goiânii zmierzyła się z mistrzami świata. Ronaldo, Romario, Roberto Carlos… Takich gwiazd światowego futbolu nikomu nie trzeba było przedstawiać. Canarinhos prowadzili już 4:0, ale rozmiary porażki w końcówce zmniejszyli Cezary Kucharski i – wykonujący „na raty” rzut karny – Marek Citko.

NIE TYLKO HITY

Marek Citko przez 15 lat seniorskiej kariery występował w 9 klubach. W Polsce zakładał koszulki Jagiellonii Białystok, Widzewa Łódź, Legii Warszawa, Groclinu Dyskobolii Grodzisk Wielkopolski, Cracovii i Polonii Warszawa. Swoich sił próbował także w Izraelu i Szwajcarii. Najbardziej „owocny” był oczywiście okres gry w Mieście Włókniarzy, gdzie w blisko stu meczach ligowych zdobył 14 bramek. Jak już wiemy, do siatki trafiał również w rozgrywkach europejskich, ale też tych o Puchar Polski. To co cechowało filigranowego zawodnika, to dobre wyszkolenie techniczne, którym zdecydowanie wyróżniał się na tle rywali. Tak było m.in. w wygranym 5:1 pucharowym meczu z Rakowem Częstochowa w sezonie 1996/1997.

► BRAMKI I EFEKTOWNE ZAGRANIA MARKA CITKI MOŻNA ZOBACZYĆ W POLECANYCH MULTIMEDIACH