Robert Lewandowski najlepszym napastnikiem 2021 roku w plebiscycie „France Football”Robert Lewandowski najlepszym napastnikiem 2021 roku w plebiscycie „France Football”
KronikiOd L(ubańskiego) do... L(ewego)
Od L(ubańskiego) do... L(ewego)
Autor: Rafał Byrski
Data dodania: 30.11.2021
East NewsEast News

To nasz wielki tercet. Do Kazimierza Deyny i Zbigniewa Bońka dołączył Robert Lewandowski. Tylko tych trzech polskich piłkarzy znalazło się na podium w plebiscycie „Złotej Piłki” organizowanym co roku przez tygodnik „France Football”. Tylko raz - w 2020 roku - z powodu pandemii koronawirusa, ten najbardziej prestiżowy plebiscyt piłkarski na świecie został odwołany. A szkoda, bo wtedy murowanym kandydatem do zwycięstwa był Lewandowski. W sumie w 65-letniej historii „Złotej Piłki” na listach laureatów znalazło się dwunastu polskich piłkarzy.  Pierwszy w tej  sztafecie pokoleń był duet Górnika Zabrze: Włodzimierz Lubański i Zygfryd Szołtysik. Ostatnim, jak łatwo się domyślić, Robert Lewandowski.

„France Football” przyznaje „Złotą Piłkę” od 1956 roku. Pierwszym zwycięzcą został znakomity angielski piłkarz Stanley Matthews. Ale na „polski ślad” trzeba było czekać aż jedenaście lat – do 1967 roku. Historia plebiscytu francuskiego tygodnika nierozerwalnie wiążę się z historią naszego futbolu. Mundialowe sukcesy reprezentacji prowadzonej przez Kazimierza Górskiego (1974) i Antoniego Piechniczka (1982) miały bowiem odbicie w wynikach głosowania. A brak  polskich piłkarzy w rywalizacji o „Złotą Piłkę” w latach 90-tych wiążę się z nieobecnością biało-czerwonych na imprezach mistrzowskich. Ale poloników związanych z prestiżowym plebiscytem „France Football” jest znacznie więcej.    

 ► Trzech polskich piłkarzy znalazło się w czołowej trójce plebiscytu o „Złotą Piłkę”. W 1974 roku Kazimierz Deyna przegrał tylko z dwoma ikonami futbolu: Holendrem Johanem Cruyffem oraz Niemcem Franzem Beckenbauerem. Osiem lat później wyczyn „Kaki” powtórzył Boniek. „Zibiego” wyprzedzili wówczas król strzelców hiszpańskiego mundialu Paolo Rossi oraz Francuz Alain Giresse. Wysokie miejsca polskich piłkarzy wiązały się wówczas z rewelacyjną grą drużyny narodowej na mistrzostwach świata. Z mundiali w 1974 i 1982 roku biało-czerwoni przywozili bowiem medale za III miejsce w turnieju, A Deyna i Boniek byli niekwestionowanymi liderami i gwiazdami tych zespołów. Lewandowski w tym roku przebił Deynę i Bońka zajmując drugie miejsce, choć nasza drużyna narodowa o sukcesach kadry Kazimierza Górskiego i Antoniego Piechniczka mogła tylko pomarzyć. W tym wypadku doceniono jednak indywidualne osiąnięcia „Lewego” głównie w Bayernie Monachium.  

► Z dwunastki polskich piłkarzy najczęściej na liście plebiscytu „France Football”, bo aż siedem razy, pojawiał się Zbigniew Boniek. Rozpoczął od 21. miejsca w 1978 roku, gdy zagraniczni dziennikarze dostrzegli jego przebojową grę na argentyńskim mundialu. Od tego czasu, aż do 1985 roku, „Zibiego” tylko raz zabrakło na liście w rywalizacji o „Złotą Piłkę”. Było to w 1984 roku. Trzykrotnie Boniek zajmował miejsca w czołowej dziesiątce (1982 – 3, 1985 – 6, 1979 – 9). W 1985 roku o jego wysokiej lokacie w plebiscycie zadecydowały głównie sukcesy z Juventusem Turyn, czyli zdobycie Pucharu Europy oraz kapitalny występ w meczu o Superpuchar Europy. Wtedy dwa gole Bońka dały „Juve” zwycięstwo nad Liverpoolem. Sześć  razy na liście „France Football” znalazł się Robert Lewandowski (2013, 2015, 2016, 2017, 2019, 2021), ale trzeba pamiętać, że w 2020 roku plebiscyt o „Złotą Piłkę” został odwołany z powodu pandemii koronawirusa. A „Lewy” był wtedy murowowanym kandydatem do zwycięstwa, o czym świadczy triumf w plebiscycie na Piłkarza Roku organizowanym przed FIFA.  Cztery razy na liście”France Football” znalazł się Włodzimierz Lubański (1967, 1969, 1972, 1973), trzykrotnie Kazimierz Deyna (1972, 1973, 1974) i Grzegorz Lato (1974, 1975, 1981), dwa razy Jan Tomaszewski (1973, 1974), a po razie Zygfryd Szołtysik (1967), Robert Gadocha, Jerzy Gorgoń (1974), Włodzimierz Smolarek (1981), Józef Młynarczyk (1987) i Emmanuel Olisadebe (2001). 

deynadeyna
FOT. PAP

Kapitanowie trzech najlepszych drużyn na mundialu w RFN. Od lewej: Niemiec Franz Beckenbauer, ówczesny prezydent FIFA Anglik Stanley Rous, Holender Johan Cruyff i Kazimierz Deyna. W mistrzostwach świata 1974 triumfowali Niemcy przed Holandią i Polską. W plebiscycie „France Football” za ten rok Beckenbauer i Cruyff zamienili się miejcami. Deyna pozostał na najniższym stopniu podium.  

 ► Tylko raz w historii plebiscytu FF zdarzyło się, by wygrał bramkarz. W 1963 roku triumfował legendarny radziecki golkiper Lew Jaszyn. Z polskich bramkarzy na liście „France Football” znaleźli się Jan Tomaszewski i Józef Młynarczyk. Obaj bronili na medalowych dla biało-czerwonych mundialach. „Tomka” uhonorowano za koncertową grę w meczu z Anglią na Wembley (1973), a rok później za występ na mistrzostwach świata w RFN, gdzie obronił dwa rzuty karne. Młynarczyk znalazł się na liście FF w 1987 roku, gdy razem ze swoim klubem FC Porto zdobył Puchar Europy, po finałowym zwycięstwie 2:1  nad Bayernem Monachium.  

 ►  W latach 90-tych biało-czerwonych zabrakło na imprezach rangi mistrzowskiej. Nie było nas na trzech mundialach z rzędu (1990, 1994 i 1998). Nie udało się także awanswować na trzy kolejne Euro (1992, 1996 i 2000). Nic zatem dzwinego, że z powodu kiepskich wyników drużyny narodowej nie mieliśmy swojego przedstawiciela w plebiscycie „France Football”. Dostrzeżono nas dopiero po awansie kadry Jerzego Engela na mistrzostwa świata w Korei i Japonii. W 2001 roku uhonorowano naszego bohatera eliminacji, czyli Emmanuela Olisadebe. „Emsi” zajął wtedy 18. miejsce.  

 ► Plebiscyt FF ma oczywiście charakter indywidualny, ale piłka nożna to przecież sport zespołowy. A dla nas drużynowo najlepszy był rok 1974. Wtedy na liście FF znalazło się aż pięciu polskich piłkarzy!  Kadra Górskiego była rewelacją niemieckiego mundialu i znalazło to odzwiercedlenie w plebiscycie francuskiego tygodnika. Kazimierz Deyna był trzeci, Grzegorz Lato – szósty, Robert Gadocha – ósmy, Jan Tomaszewski – trzynasty, a filar defensywy Jerzy Gorgoń – piętnasty. Legendarna drużyna „Orłów” Górskiego miała zatem przedstawiciela w każdej formacji: od bramkarza (Tomaszewski) poprzez obrońcę (Gorgoń), pomocnika (Deyna) i – but least not last – na napastnikach kończąc (Lato, Gadocha). 

 ► Po jednorazowym „wystrzale” Olisadebe na polską obecność w plebiscycie FF musieliśmy czekać aż 12 lat. Wtedy zaczęła się era Roberta Lewandowskiego i od tego czasu żaden z polskich piłkarzy nie towarzyszył „Lewemu” na liście FF. A już dziś wiadomo, że początek XXI wieku w polskim futbolu będziemy dzielić na „erę przed Lewandowskim”, „erę Lewandowskiego” i „erę po Lewandowskim”. Oby ta druga trwała jak najdłużej. 

MIEJSCA POLAKÓW W PLEBISCYCIE „ZŁOTEJ PIŁKI” 

1967:  16. Włodzimierz Lubański, 27. Zygfryd Szołtysik 
1969:  23. Włodzimierz Lubański 
1972:   6. Kazimierz Deyna. 7. Włodzimierz Lubański
1973:   6. Kazimierz Deyna, 14. Jan Tomaszewski, 17. Włodzimierz Lubański
1974:   3. Kazimierz Deyna, 6. Grzegorz Lato, 8. Robert Gadocha, 13. Jan Tomaszewski, 15. Jerzy Gorgoń
1975:   17. Grzegorz Lato
1978:   21. Zbigniew Boniek 
1979:   9. Zbigniew Boniek 
1980:   22. Zbigniew Boniek
1981:   11. Zbigniew Boniek, 28. Grzegorz Lato i Włodzimierz Smolarek
1982:   3. Zbigniew Boniek
1983:   20. Zbigniew Boniek
1985:    6. Zbigniew Boniek
1987:    21. Józef Młynarczyk
2001:    18. Emmanuel Olisadebe 
2013:    13. Robert Lewandowski
2015:     4. Robert Lewandowski
2016:     16. Robert Lewandowski 
2017:      9. Robert Lewandowski 
2019:      8. Robert Lewandowski   
2021:     2. Robert Lewandowski         

 ►W latach 2010-2015 plebiscyty Złota Piłka „France Football” i Piłkarz Roku FIFA zostały połączone. 
 ► W 2020 roku plebiscyt Złotej Piłki z powodu pandemii koronawirusa został odwołany.